Nowelizacja ustawy o odpadach z dnia 5 września 2018 roku nałożyła na podmioty zbierające lub przetwarzające odpady konieczność ustanowienia zabezpieczenia roszczeń w wysokości umożliwiającej pokrycie kosztów wykonania zastępczego:
Decyzji nakazującej posiadaczowi odpadów usunięcie odpadów z miejsca nieprzeznaczonego do ich składowania lub magazynowania,
usunięcia odpadów i ich zagospodarowania łącznie z odpadami stanowiącymi pozostałości z akcji gaśniczej lub usunięcia negatywnych skutków w środowisku lub szkód w środowisku w rozumieniu ustawy z dnia 13 kwietnia 2007r. o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie w ramach prowadzonej działalności polegającej na zbieraniu lub przetwarzaniu odpadów.
Obecnie na rynku nie ma idealnego rozwiązania w zakresie zapisów polisy środowiskowej dostosowanych do wymogów ustawy o odpadach. Dla celów ustanowienia zabezpieczenia roszczeń w formie polisy środowiskowej Ubezpieczyciele wprowadzają dodatkowe uregulowania, jednak nie zawsze są one akceptowane przez Urzędy lub Starostwa. Przedstawiając Klientom dane rozwiązanie zawsze albo uczestniczymy w rozmowach z Urzędami albo też rekomendujemy Klientom konsultację z Urzędem przyszłej treści polisy.
Należy dodać, iż typowa polisa środowiskowa występująca na naszym rynku nie pokrywa roszczeń, o których mowa w pkt 1. a mianowicie wynikających z decyzji nakazującej posiadaczowi odpadów usunięcie odpadów z miejsca nieprzeznaczonego do ich składowania lub magazynowania. Jej celem jest pokrycie roszczeń związanych z następstwem szkód środowiskowych. Dlatego też ta forma zabezpieczenia roszczeń jest często kwestionowana przez Urzędy jako niespełniająca wymogu ustawy.
Powyższe ograniczenie można tłumaczyć samą specyfiką tego ubezpieczenia, które to uruchamia się w momencie wystąpienia szkody w środowisku lub zagrożenia jej wystąpienia. Należy zaznaczyć, iż odszkodowanie zostanie wypłacone po przeprowadzeniu procesu likwidacji szkody a nie na wezwanie beneficjenta, co również ma duże znaczenie w ocenie spełnienia wymogu ustawy przez polisę środowiskową.
Dlatego w takiej sytuacji trudno wymagać od Ubezpieczyciela, aby pokrywał roszczenia bez zaistnienia szkody w środowisku, czyli w każdym przypadku pojawienia się decyzji nakazującej posiadaczowi odpadów usunięcie odpadów z miejsca nieprzeznaczonego do ich składowania lub magazynowania. Z drugiej strony należy pamiętać o bardzo dużej zalecie polisy jako formy zabezpieczenia roszczenia bezzwrotnego w momencie powstania szkody w środowisku. Jej ogromną zaletą jest to, iż stanowi ona realną ochronę ubezpieczeniową na okoliczność zarówno szkód nagłych jak i stopniowych, jakie mogą wystąpić w środowisku. Nabywca polisy nie kojarzy jej zatem tylko z kosztami wynikającymi z obowiązku ustanowienia zabezpieczenia roszczeń.
Długo czekaliśmy aż któryś z Ubezpieczycieli wprowadzi do swojej oferty gwarancję środowiskową właśnie odpowiadającą wymogom ustawodawcy. Na początku lutego 2020 pojawiły się produkty w postaci gwarancji środowiskowej dostępne dla szerszego grona Klientów.
Ich zapisy odpowiadają wymogom ustawy i to jest jej ogromną zaletą w stosunku do typowych polis środowiskowych.Jeśli jednak pójdziemy szerzej i będziemy chcieli zabezpieczyć również interes majątkowy danego podmiotu a nie tylko organu to musimy pamiętać, że gwarancja nie daje nam
ochrony ubezpieczeniowej i
nie zaspakaja bezzwrotnie roszczeń z tytułu szkód środowiskowych. Bowiem specyfiką tego rodzaju produktów jest fakt, iż po wypłacie roszczenia beneficjentowi gwarantowi przysługuje prawo do roszczenia regresowego do wnioskodawcy.Zatem gwarancja stanowi bardzo dobre zabezpieczenie roszczeń dla Urzędu, jednak dla posiadacza odpadów jest ona jedynie czynnikiem kosztochłonnym.
Na rynku coraz więcej Ubezpieczycieli decyduje się na wprowadzenie gwarancji środowiskowej do swojej oferty. Oferty Ubezpieczycieli różnią się ceną, wymaganą formą zabezpieczenia i długością na jaką wystawiana jest gwarancja. Najczęściej Ubezpieczyciele wystawiają roczne gwarancje, ale są również Ubezpieczyciele, którzy wystawiają gwarancję na cały okres trwania zezwolenia.
Ciekawym produktem ubezpieczeniowym jaki proponuje rynek ubezpieczeń w odpowiedzi na wymóg ustawodawcy jest polisa ubezpieczenia kosztów wykonania zastępczego w związku ze zbieraniem i przetwarzaniem odpadów. Jej zapisy w większości odpowiadają wymogom ustawy oraz beneficjentom. Bardzo ważną kwestią jest to, iż Ubezpieczyciel jest otwarty na dostosowywanie zapisów polisy do wymogów danego Urzędu.
Jego bardzo dużą zaletą jest również to, iż w przeciwieństwie do gwarancji zabezpieczenia roszczeń Ubezpieczyciel po wypłacie roszczenia beneficjentowi nie udaje się z regresem do ubezpieczającego.
Należy jednak mieć na względzie fakt, iż Ubezpieczyciel oferujący ten produkt dosyć restrykcyjnie analizuje danego Klienta, jego specyfikę, rodzaj magazynowanych i przetwarzanych odpadów oraz szkodowość. Dlatego produkt nie jest dostępny dla każdego Klienta. Często dla określonego Klienta koszt polisy jest nieco wyższy aniżeli gwarancji, jednak należy mieć na względzie fakt, iż specyfika tego produktu jest zupełnie inna. Z drugiej strony koszt polisy nie jest aż tak narażony na zmianę kosztów pieniądza jak gwarancja.
